Jan Paweł II
Przemówienie do biskupów Konferencji Biskupów Krajów Afryki Północnej (CERNA) wygłoszone w Tunisie, 14 kwietnia 1996
wersja francuska wersja włoska
Umiłowani Bracia w biskupstwie,
1. W radością spotykam się z wami po raz pierwszy, biskupi Konferencji Episkopatu Afryki Północnej, na tej ziemi, gdzie pełnicie waszą pasterską posługę.
Dziękuję Jego Ekscelencji Fouadowi Twalowi, Pasterzowi Kościoła w Tunezji za życzliwe przyjęcie zgotowane mi wraz z całą wspólnotą chrześcijańską, która na tej ziemi tunezyjskiej daje bardzo żywe świadectwo powszechnej miłości Chrystusa.
Dziesięć lat temu miałem radość odbyć moją pierwszą wizytę w Magrebie, w Casablance. Zachowuję wspomnienie ciepłego przyjęcia, którego doświadczyłem ze strony władz i ludu marokańskiego. Przy tej okazji mogłem docenić dynamizm diecezjalnych wspólnot Maroko zjednoczonych wokół swoich biskupów.
Moja myśl biegnie w sposób naturalny ku wam, drodzy bracia w biskupstwie, pasterze Kościoła w Algierii. Pozwólcie mi wspomnieć razem z wami także czcigodnego kardynała Duval, wielkiej postaci Kościoła i waszego kraju. Wobec każdego z was i każdego członka waszych wspólnot na nowo wyrażam moją pełną uczucia bliskość w tych chwilach tak trudnych dla Kościoła i algierskiego ludu, wśród którego żyjecie z wielkim oddaniem, czasem aż do ofiary z życia. Modlę się wraz z wami do Pana, żeby w Algierii szybko nastał czas pojednania i pokoju przy sprawiedliwym poszanowaniu różnic.
Moja myśl biegnie także do wspólnot chrześcijańskich w Libii i do ich biskupa, do wspólnoty utworzonej z osób o różnym pochodzeniu, która daje świadectwo Ewangelii z gorliwością i oddaniem w społeczeństwie, które przyjmuje ich z uznaniem. Także ona doświadcza ograniczeń nałożonych na lud libijski na skutek embargo, które uderza dotkliwie w codzienne życie ludności.
W imię Chrystusa pragnę poza tym pozdrowić z Tunezji i przez was wszystkie wspólnoty chrześcijańskie Magrebu.
2. Przy okazji tej mojej wizyty w Tunezji chciałbym przekazać wam słowa zachęty do służby Ewangelii na tej ziemi Afryki Północnej. Z Kościoła na tych terenach pochodzą Cyprian, Perpetua i Felicyta, Augustyn, papieże Wiktor, Milicjades i Gelazy oraz wiele innych postaci chrześcijaństwa pierwszych wieków. Na tę ziemię także zostali bardzo szybko wysłani uczniowie świętego Franciszka z Asyżu, Dominika i Wincentego z Paoli. W bliższych nam czasach z doświadczenia Kościoła Magrebu narodziły się instytucje misyjne kardynała Lavigerie i duchowość nazaretańska brata Karola de Foucauld. Od swojego początku Kościół w Afryce Północnej był źródłem wielkiego bogactwa duchowego dla całego Kościoła. Dzisiaj to wy piszecie nową stronę historii tego Kościoła w kontekście bardzo odmiennym od tego, który znali wasi Ojcowie w wierze: stronę dialogu i współpracy między wierzącymi różnych religii. To szczególne powołanie kościelne jest także bogactwem dla Kościoła powszechnego. Zachęcam was do dzielenia się z nim tym, co wy tutaj odkrywacie na temat działania Boga.
3. W waszym świadectwie relacja z wierzącymi islamu zajmuje miejsce szczególne. Często doświadczacie podatności na zranienia małej trzody i czasem znosicie próby, które mogą posunąć się aż do heroizmu. Mimo wszystko doświadczacie również bezinteresowności daru Bożego, który chcecie przeżywać ze wszystkimi. Takie wasze doświadczenie wiary umocni was w celu budowania relacji braterskiej z muzułmanami coraz głębszej i coraz bardziej duchowej, która doprowadzi was do odkrywania wraz z nimi dobrodziejstw Boga, do przyjmowania ich i dzielenia się nimi.
Tam zaś gdzie srożą się przemoc i niezgoda, bądźcie posłańcami pokoju, który pochodzi od Boga i z pojednania i który jest drogą prowadzącą do Niego. Nikt nie może zabijać w imię Boga, nikt nie może zgodzić się na zadanie śmierci jednemu ze swoich braci. Razem z mężczyznami i kobietami dobrej woli budujcie więzy braterstwa, które zapowiadają nadchodzące Królestwo Boga. Uczyńcie widocznym wasze przekonanie, że Bóg jest Bogiem życia, który pragnie życia człowieka a nie jego śmierci. Mimo trudności i nieporozumień wychodźcie naprzeciw waszym braciom i waszym siostrom bez patrzenia na ich pochodzenie i religię. To Pan was posyła do życia blisko z nimi. „Wiedząc, że liczni misjonarze i wspólnoty chrześcijańskie na trudnej i często niezrozumiałej drodze dialogu znajdują jedyny sposób dawania szczerego świadectwa Chrystusowi i świadczenia oddanej posługi wobec człowieka, pragnę zachęcić ich, aby trwali z wiarą i miłością także tam, gdzie ich wysiłki nie spotykają się z przyjęciem i odpowiedzią. Dialog jest drogą w stronę Królestwa i wyda z pewnością swoje owoce, nawet jeśli o czasach i chwilach wie tylko Ojciec (por. Dz 1,7)” (Jan Paweł II, Redemptoris missio, 57).
4. Spotkanie z muzułmanami musi wyjść poza proste dzielenie życia. Często musi pozwolić sobie na autentyczną współpracę. „On chce, żebyśmy dawali Mu świadectwo przez szacunek wobec wartości i własnych tradycji religijnych każdego pracując razem dla ludzkiego postępu i rozwoju na wszystkich poziomach” (Jan Paweł II, Ecclesia in Africa, 66).
Mam świadomość bogatego zaangażowania waszych wspólnot we wspólne dzieła w służbie człowiekowi. Pozwólcie mi jednak podkreślić tutaj ważną rolę, którą pełnią siostry zakonne na rzecz kobiety, jej godności i miejsca w społeczeństwie (zob. Jan Paweł II, Vita consacrata, 57-58). Chciałbym w tym momencie wyrazić moje uznanie wobec wszystkich osób konsekrowanych, osób zakonnych i świeckich, którzy w waszych krajach angażują się z tak wielkim oddaniem na rzecz ubogich, chorych, na rzecz kobiet, edukacji dzieci, czyniąc to z wiernością, która czasem prowadzi ich aż do męczeństwa. Przez działania na rzecz osób i wspólnot ludzkich przekładają oni na praktykę czułość Boga wobec wszystkich ludzi.
Jak napisałem również w encyklice „Redemptoris missio”: „Kościół kształtuje sumienia ukazując ludom tego Boga, którego szukają choć nie znają, wielkość człowieka stworzonego na obraz Boga i przez Niego umiłowanego, równość wszystkich ludzi jako synów Bożych, panowanie nad naturą stworzoną i oddaną na służbę człowiekowi, obowiązek zaangażowania się na rzecz rozwoju całego człowieka i wszystkich ludzi” (nr 58).
5. W waszej misji spotkanie między kulturami zajmuje ważne miejsce: Kościół spogląda z szacunkiem na kultury wszystkich ludów. Przez wasze zaangażowanie w służbę edukacji, formacji i wymiany intelektualnej okazujecie szacunek Kościoła wobec tych kultur, które kształtują mężczyzn i kobiety waszych krajów. W ubiegłym roku na forum Organizacji Narodów Zjednoczonych stwierdziłem, że: „nasz szacunek wobec kultury innych ludzi jest zakorzeniony w naszym szacunku wobec wysiłku, który każda wspólnota podejmuje w celu dania odpowiedzi na problemy ludzkiego życia”.
6. Żeby przeżywać spotkanie i współpracę z innymi, chrześcijanie muszą mieć silną wiarę. Cieszę się, że mogę dostrzec duchową żywotność waszych diecezji w Magrebie. Żeby spotkać bliźniego w prawdzie konieczne jest rzeczywiste nawrócenie serca. Drodzy bracia, zachęcam was do budowania wspólnot, które ukazują Chrystusa, ponieważ one same Go spotkały na swojej drodze. Ten czas Paschy zaprasza nas, żebyśmy sobie przypomnieli, że musimy być przede wszystkim świadkami Zmartwychwstałego, żyjącego Chrystusa, którego w sposób konkretny doświadczamy w naszym życiu. Eucharystia jest cennym darem, który został nam dany, aby budować autentyczne wspólnoty. Bądźcie wspólnotami eucharystycznymi, gotowymi przeżywać każdego dnia waszą ofiarę „na pamiątkę Pana”. Oby chrześcijanie znajdowali czas na adorację Pana, Najwyższego, który uczynił siebie jednym z nas, aby wszyscy mieli życie! Wtedy będziecie mogli być braterskim zgromadzeniem, które objawia ludzkim oczom, czym są „nowy świat i nowa ziemia”, których oczekujemy, a których zasiew i początek jest w paschalnej Tajemnicy Chrystusa.
Nie lękajcie cię być Kościołem, który jaśnieje, zachowując szacunek do innych ludzkich i duchowych tradycji, ale ukazując jasno i bez lęku czym jest. Wyrażenie tego, czym się przez chrzest stał, jest dla chrześcijanina zadaniem ważnym.
7. Jako Kościół Chrystusa w Magrebie stanowicie także część Kościoła, który żyje w Afryce. Z tego powodu uczestniczyliście w zgromadzeniu synodu biskupów Afryki. Była to dla was okazja dzielenia się doświadczeniem z pasterzami innych lokalnych Kościołów tego kontynentu. Razem z nimi podejmujecie tę samą odpowiedzialność polegającą na głoszeniu Dobrej Nowiny mężczyznom i kobietom tego kontynentu. Musicie mierzyć się ze wspólnymi pytaniami, w sposób szczególny ze sprawą spotkania z wierzącymi islamu. Młodzi Afrykańczycy podejmują formację na uniwersytetach waszych krajów, inni są tu przejściowo z powodu pracy lub podróży. Zachęcam was do rozwijania wymiany między Kościołami kontynentu szczególnie w celu pogłębiania solidarności na rzecz dzielenia się osobami podejmującymi działalność apostolską. Posynodalna Adhortacja Apostolska „Ecclesia in Africa” jest do teraz dla was mapą dla waszej wspólnej misji w służbie Ewangelii.
Wy zaś zechciejcie skonkretyzować tę solidarność z innymi wspólnotami chrześcijańskimi oraz z Kościołami Bliskiego Wschodu, które tak jak wy są obecne w społeczeństwach w większości muzułmańskich i z którymi doświadczacie kulturowej bliskości. Zachęcam was do rozwijania tych braterskich więzów, do pogłębiania wymiany doświadczenia i działania na rzecz spotkań oraz współpracy osób zaangażowanych w służbę Ewangelii w tym rejonie.
8. Na koniec zapraszam was do spojrzenia na przyszłość z ufnością. Mimo że jesteście mają, kruchą trzodą, jesteście Kościołem Chrystusa na tej ziemi Afryki Północnej. Tylko w Nim możecie złożyć waszą nadzieję. Pozwólcie się prowadzić Duchowi Świętemu po trudnych drogach Ewangelii. Niech Bóg da wam śmiałość świadków Dobrej Nowiny, niech was wspiera w przenikaniu tajemniczych dróg Ducha, aby mógł was doprowadzić do pełnej prawdy (por. J 16,13).
Waszą posługę, którą pełnicie z zaparciem się samych siebie i z odwagą w służbie ludowi, który reprezentujecie, powierzam macierzyńskiej trosce Dziewicy Maryi, naszej Pani z Kartaginy, naszej Pani Afryki. Jej powierzam także wszystkie wasze wspólnoty, które przeżywają z oddaniem swoje świadczenie pośród ludów tego regionu. Proszę ją w sposób szczególny, aby była waszym wsparciem w trudnościach i prowadziła was do swojego Syna. Z całego serca udzielam mojego apostolskiego błogosławieństwa wam, kapłanom, osobom zakonnym i wszystkim wiernym waszych diecezji.
Tłumaczenie na podstawie tekstu zamieszczonego na stronie www.vatican.va: ks. P.Szewczyk
